Omega-3 vetzuren

Wat zijn omega-3 vetzuren?

Er worden twee groepen essentiële vetzuren onderscheiden: omega-3 en omega-6. Omega-3 vetzuren, zoals EPA (eicosapentaeenzuur) en DHA (docosahexaeenzuur,) zijn te vinden in groene bladgroenten, noten, plantaardige olie (zoals koolzaad, soja, lijnzaad), vis (zoals zalm, makreel, haring, sardines) en orgaanvlees. Omega-6-vetzuren, zoals linolzuur en arachidonzuur, zijn te vinden in zaden en noten en de olie die daaruit ontstaat. Veel junkfood wordt geproduceerd met deze industrieel bereide oliën. Omega 6  en omega 3 vetzuren worden over het algemeen beschouwd als slechte en goede vetzuren, respectievelijk. Zowel omega-3 als omega-6 moeten via het dieet worden opgenomen, omdat het lichaam deze vetzuren niet natuurlijk aanmaakt, vandaar de toevoeging ‘essentiële’ vetzuren.

Wat is de juiste balans?

Westerse voeding bevat naar verhouding veel omega-6 vetzuren. De ratio tussen omega-6 en omega-3 vetzuren in de Westerse voeding is ongeveer 15:1, terwijl deze circa 4:1 dient te zijn voor een optimale vetzuurbalans. Het lichaam komt in een betere conditie door de inname van omega 6 vetzuren te beperken en de inname van omega 3 vetzuren, aanwezig in vette vis of visoliesupplementen, te verhogen.

Wat doen de omega-3 vetzuren?

Talrijke epidemiologische, preklinische en klinische studies hebben aangetoond dat een optimale inname van omega-3 vetzuren helpt bij het voorkomen en/of verlichten van uiteenlopende klachten en (chronische) ziekten. Omega-3 vetzuren zijn onder meer van belang voor hart- en bloedvaten, de hersenontwikkeling van een ongeboren baby, gezichtsvermogen, mentale en emotionele gezondheid, bewegingsapparaat, glucose- en vetstofwisseling en het afweersysteem.

Wat betekent dit voor MS?

Het afweersysteem speelt een cruciale rol bij Multiple Sclerose (MS), omdat cellen van dit systeem het beschermingsmateriaal (myeline) rondom de uitlopers van zenuwcellen aanvallen, zodat deze cellen niet meer met elkaar kunnen communiceren en lichaamsfuncties uitvallen. Omega-3 vetzuren kunnen de werking van dit afweersysteem onderdrukken, terwijl omega-6 vetzuren er juist voor zorgen dat dit systeem geactiveerd wordt, waardoor de myelineaanvallen zouden kunnen toenemen. Er is echter geen doorslaggevend bewijs dat aantoont dat omega-3 vetzuren de ziekte daadwerkelijk beïnvloeden.

Verschillende onderzoeken hebben wel aangetoond dat omega-3 vetzuren helpen bij het in toom houden van het afweersysteem, het verkleinen van het risico op chronische hartziekte, kanker en artritis en het verbeteren van de bloedsomloop en de cognitieve functies. Kortom, zeker is dat omega-3 goed is voor de algemene gezondheid.

In onderzoek

Omega-3 vetzuren worden door eiwitten (enzymen) omgezet in werkzame stofjes, zoals ontstekingsremmende en lichaamsherstellende, vetachtige stofjes. Het zou zo kunnen zijn dat bij mensen met MS deze enzymen niet goed werken, waardoor de balans van goede en slechte vetachtige stofjes verstoord is. Een omega-3 supplement heeft dan niet zo heel veel zin. Mogelijk kan deze verstoorde balans in de toekomst worden hersteld om zo op een ‘lichaamseigen’ manier de ziekte onder controle te krijgen.

Samenvatting

Omega-3 vetzuren zorgen ervoor dat het lichaam in een betere conditie komt, maar tot op heden is het positieve effect ervan op MS zelf niet bewezen. Echter, er is ruimte voor verbetering in de klinische studies omdat men nooit de juiste ratio tussen omega-3 en omega-6 vetzuren heeft toegepast. Daarnaast kan het ook zo zijn dat het verwerken van omega-3 vetzuren bij mensen met MS niet optimaal verloopt, en dat de aandacht vooral moet worden gelegd op de werkzame vetachtige stofjes die worden gemaakt van omega-3 vetzuren. De toekomst zal uitwijzen of, en zo ja: hoe omega-3 vetzuren kunnen worden ingezet om de ziekte te onderdrukken.